Tác giả Mimi Nguyen Ly
Trong tám ngày qua, Quân đội Hoa Kỳ đã bắn hạ bốn vật thể bay trên không phận Bắc Mỹ. Tính đến hết hôm Chủ Nhật (12/02), ba trong số các vật thể này vẫn chưa được xác định và cả bốn vật thể đã bị bắn hạ từng cái một trong vòng ba ngày. Vật thể không xác định gần đây nhất bị bắn hạ hôm Chủ Nhật trên Hồ Huron của Michigan.
Cho đến nay, đây là những gì chúng ta biết về bốn vật thể này:
Ngày 04/02: Khinh khí cầu do thám Trung Quốc bị bắn hạ
Mới đầu, vật thể đầu tiên được đưa tin là không xác định được cho đến khi các quan chức Hoa Kỳ cho biết đó là một khinh khí cầu do thám của Trung Quốc. Tòa Bạch Ốc và Ngũ Giác Đài cho biết khinh khí cầu này đã vi phạm chủ quyền của Hoa Kỳ khi tiến vào không phận Mỹ mà không có sự cho phép.
Khí cầu cao 200 feet (61 mét) này lần đầu tiên được đưa tin sau khi bị người dân phát hiện gần Billings, Montana. Sau đó, các quan chức đã cho phép thiết bị này bay qua Hoa Kỳ với lý do lo ngại về an toàn, mặc dù khinh khí cầu di động này bay qua những địa điểm đặt căn cứ không quân nhạy cảm và hầm chứa hạt nhân chiến lược.
Hành trình bay qua Hoa Kỳ kéo dài một tuần của khinh khí cầu Trung Quốc bị nghi là công cụ do thám
Khinh khí cầu được Trung Quốc thừa nhận này bay lơ lửng theo hướng đông về phía Đại Tây Dương và sau đó đã bị một chiến đấu cơ F-22 bắn hạ ngoài khơi bờ biển South Carolina, vào khoảng 2 giờ 39 phút chiều theo giờ Miền Đông. Khinh khí cầu này đang bay ở độ cao khoảng 50,000 đến 60,000 feet (15,240-18,288 mét) trong tầng bình lưu, nơi không có giao thông hàng không thương mại.
Bộ Tư lệnh Phòng thủ Hàng không Vũ trụ Bắc Mỹ (NORAD), do Hoa Kỳ và Canada điều hành, đã theo dõi khinh khí cầu này trong suốt thời gian đó. Các quan chức cho biết khinh khí cầu này — xuất phát từ Trung Quốc — đã tiến vào không phận Hoa Kỳ qua Alaska hôm 28/01. Khí cầu này đã bay qua Canada trước khi tiến vào Hoa Kỳ một lần nữa hôm 31/01. Tổng thống Joe Biden đã ra lệnh bắn hạ khinh khí cầu tại vị trí mà các mảnh vỡ không gây ra rủi ro cho người dân trên mặt đất và hôm 04/02, nó đã bị bắn hạ trên bầu trời.
Một quan chức Bộ Ngoại giao nói với The Epoch Times rằng khinh khí cầu này có khả năng theo dõi các tín hiệu liên lạc.
Hôm 03/02, phát ngôn viên Ngũ Giác Đài, Chuẩn tướng Pat Ryder, cho biết rằng khinh khí cầu này cũng mang theo một “trọng tải lớn bên dưới bộ phận giám sát.”
Sau đó, Reuters đưa tin, một quan chức FBI cho biết cục không tìm thấy bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy khinh khí cầu này mang một trọng tải có khả năng gây hại. Quan chức này cho biết, “Chúng tôi chưa xác định được bất kỳ loại vật liệu nào mạnh mẽ hoặc có khả năng tấn công.”
Trung Quốc đã tuyên bố vật thể đó chỉ là một thiết bị theo dõi thời tiết dân sự vô tình bị gió thổi chệch hướng vào không phận Hoa Kỳ.
Nhưng một quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết một đánh giá về những bộ phận còn sót lại của khinh khí cầu cho thấy nó được trang bị cánh quạt và bánh lái, cho phép nó đổi hướng. Quan chức này cũng cho biết khinh khí cầu này có khả năng tăng tốc, giảm tốc, đổi hướng, và bay lơ lửng. Thiết bị này di chuyển chủ yếu nhờ sự chuyển động của không khí trong các luồng khí quyền hẹp, mặc dù nó sở hữu khả năng cơ động hạn chế bên trong các luồng khí đó.
Trong một tuyên bố hôm 07/02, ông Ryder cũng cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa (Wei Fenghe) đã từ chối lời đề nghị điện đàm của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin về vụ khinh khí cầu bị bắn rơi.
“Sự liên lạc giữa hai bên quân đội chúng ta đặc biệt quan trọng trong những thời điểm như thế này. Thật đáng tiếc, CHND Trung Hoa đã từ chối lời đề nghị của chúng tôi,” ông nói. “Chúng tôi vẫn giữ cam kết về việc mở đường dây đối thoại.”
Ông John Kirby, điều phối viên của Hội đồng An ninh Quốc gia, nói rằng trước đó, các khinh khí cầu tương tự khác đã bay vào không phận Hoa Kỳ: ba lần dưới thời chính phủ cựu Tổng thống Trump và một lần kể từ khi Tổng thống Biden nhậm chức.
Ông Kirby cho biết: “Chúng tôi đã liên lạc với các quan chức chủ chốt của chính phủ tiền nhiệm và cung cấp cho họ các bản tóm tắt về các cuộc điều tra pháp y mà chúng tôi đã thực hiện, đồng thời bày tỏ thiện chí của chúng tôi trong việc giải thích cụ thể và cặn kẽ cho họ về những gì mà chúng tôi đã phát hiện được.”
Trong một cuộc họp báo sau đó, dựa trên tuyên bố của ông Sullivan, Tướng Không quân Glen VanHerck, chỉ huy Bộ Tư lệnh Phòng thủ Hàng không Vũ trụ Bắc Mỹ, nói thêm rằng Ngũ Giác Đài có một “lỗ hổng nhận thức” vốn cho phép các vụ xâm nhập bằng khinh khí cầu trước đây của Trung Quốc không bị phát hiện vào thời điểm đó.
Ngày 10/02: Vật thể nhỏ cỡ một chiếc xe hơi bị bắn hạ ở ngoài khơi bờ biển Alaska
Vào khoảng 1 giờ 45 phút chiều hôm 10/02 theo giờ Miền Đông, hai chiếc F-22 đã bắn hạ một vật thể bay không xác định trên vùng biển của Hoa Kỳ ngoài khơi bờ biển phía bắc Alaska.
Vật thể này được phát hiện lần đầu tiên hôm 09/02. Nó đã bay lơ lửng ở độ cao khoảng 40,000 feet (12,190 mét) nơi các phi cơ thương mại thực hiện các chuyến bay. Theo các quan chức, Tổng thống Biden đã ra lệnh bắn rơi vật thể này sau khi nó được xác định là một “mối đe dọa chính đáng” đối với sự an toàn của các chuyến bay dân sự.
Trước đó trong ngày, Cục Hàng không Liên bang (FAA) đã đưa ra một cảnh báo cấm bay qua không phận Alaska, nơi vật thể này hiện hữu. Sau đó, nó bị một hỏa tiễn AIM-9X Sidewinder bắn hạ, đây cũng chính là hỏa tiễn được sử dụng để bắn hạ khinh khí cầu do thám Trung Quốc hôm 04/02.
Ông Kirby cho biết vật thể này đã bị bắn hạ “vì thận trọng không bao giờ là thừa.” Ông nói thêm: “Đây là một vật thể. Hãy để tôi nói rõ một chút: Tôi không phân loại đó là một khinh khí cầu ngay bây giờ. Đó là một vật thể. Chúng tôi vẫn đang cố gắng tìm hiểu thêm về vật thể này.”
Ông Ryder, phát ngôn viên của Ngũ Giác Đài, cho biết vật thể này có kích thước bằng một chiếc xe hơi nhỏ, và không hề giống khinh khí cầu do thám của Trung Quốc kể trên. Ông cho biết thêm rằng, “không có dấu hiệu nào cho thấy đây là một thiết bị có người lái” và “không có dấu hiệu nào cho thấy nó có thể di động được vào thời điểm này.”
Hôm 10/02, ông nói với các phóng viên: “Vào lúc này, chúng tôi không có thêm thông tin chi tiết nào về vật thể này, kể cả bất kỳ mô tả nào về các khả năng, mục đích, hoặc nguồn gốc của nó.” Ông cho biết thêm rằng các đội thu hồi đang làm việc để thu thập các mảnh vỡ rơi trên các tảng băng tại trong vùng hải phận của Hoa Kỳ.
Ngày 11/02: Vật thể ‘hình trụ’ bị bắn hạ trên không phận Canada
Hôm 11/02, một vật thể hình trụ không xác định đã bị một chiếc F-22 của Hoa Kỳ bắn hạ trên Lãnh thổ Yukon, như một phần trong chiến dịch chung của NORAD Hoa Kỳ và Canada. Vụ việc này đánh dấu vật thể không xác định đầu tiên bị bắn rơi trên không phận Canada.
Hôm 12/02, Thủ tướng Canada Justin Trudeau, người đã ra lệnh bắn hạ, cho biết rằng vật thể này đã xâm nhập bất hợp pháp vào không phận Canada và gây ra một “mối đe dọa chính đáng đối với phi cơ dân sự.” Ông nói thêm rằng các đội thu hồi đang tìm kiếm và phân tích vật thể này.
Chuẩn tướng Ryder nói rằng một chiếc F-22 của Hoa Kỳ “đã bắn hạ vật thể này trên lãnh thổ Canada bằng cách sử dụng một hỏa tiễn AIM 9X sau sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhà chức trách Hoa Kỳ và Canada.”
Hôm 11/02, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand cho biết, vật thể này được phát hiện đang bay ở độ cao khoảng 40,000 feet (12,192 mét). Bà cho biết, vật thể này đã bị bắn hạ vào lúc 3 giờ 41 phút theo giờ Miền Đông, “tại trung tâm của tỉnh bang Yukon, trên lãnh thổ Canada, cách biên giới Canada-Hoa Kỳ khoảng 100 dặm (160 km).”
Bà cho biết thêm, “Đây là lần đầu tiên một vật thể trên không đã bị bắn hạ trong một chiến dịch của NORAD.”
Bà nói: “Vào thời điểm này, chúng tôi không có thêm thông tin chi tiết nào về vật thể này, ngoài việc nó có bề ngoài giống với một vật thể hình trụ nhỏ, và nhỏ hơn vật thể đã bị bắn rơi ngoài khơi bờ biển [South] Carolina.”
Ngày 12/02: Vật thể ‘hình bát giác’ bị bắn hạ trên Hồ Huron
Hôm 12/02, Ngũ Giác Đài xác nhận rằng một chiếc F-16 của Hoa Kỳ đã bắn hạ một vật thể lúc 2 giờ 42 phút chiều theo giờ Miền Đông bằng hỏa tiễn không đối không tầm ngắn AIM-9X. Khi bị bắn rơi, vật thể này đang bay ở độ cao khoảng 20,000 feet (6,096 mét) trong không phận Hoa Kỳ phía trên Hồ Huron, Michigan.
“Đường bay và độ cao của vật thể này làm dấy lên những lo ngại, trong đó có việc nó có thể là một mối nguy hiểm đối với hàng không dân dụng. Vị trí được chọn để tiến hành vụ bắn hạ này giúp chúng tôi có cơ hội tránh tác động đến người dân trên mặt đất đồng thời cải thiện khả năng thu hồi các mảnh vỡ,” một tuyên bố của Ngũ Giác Đài cho biết.
NORAD đã phát hiện ra vật thể này vào sáng ngày 12/02. “Dựa trên đường bay và dữ liệu của nó, chúng tôi có thể kết nối hợp lý vật thể này với tín hiệu radar thu được tại Montana, vốn phát ra gần các địa điểm nhạy cảm [của Bộ Quốc phòng].”
Tuyên bố này viết, “Chúng tôi đã không đánh giá vật thể này là một mối đe dọa vũ lực đối với bất kỳ thứ gì trên mặt đất, mà đánh giá nó là một mối nguy hiểm về an toàn bay và là một mối đe dọa do các khả năng giám sát tiềm tàng của nó. Nhóm của chúng tôi hiện sẽ làm việc để thu hồi vật thể này nhằm nghiên cứu thêm.”
Trong một cuộc phỏng vấn hôm 12/02 với Fox News, Dân biểu Jack Bergman (Cộng Hòa-Michigan) đã mô tả vật thể mới nhất này có một “cấu trúc hình bát giác.”
NORAD đã xác nhận rằng họ “đã khai triển một vùng không phận hạn chế chuyến bay tạm thời trên Hồ Michigan vào khoảng 12 giờ trưa hôm 12/02/2023 theo Giờ chuẩn miền Đông.” Cục Hàng không Liên bang (FAA) đã xác nhận với The Epoch Times rằng họ đã tạm thời hạn chế không phận trên Hồ Michigan trước khi không phận đó được mở lại một thời gian ngắn sau đó.
Cô Mimi Nguyen Ly là phóng viên cao cấp của Epoch Times. Cô chuyên đưa tin về tin tức Hoa Kỳ và tin tức thế giới.
Nhã biên dịch